Ημέρες Λυκείου… Ένα αλλοτινό Πάσχα

Απόψε μεταφέρομαι νοερά σε κάποιο άλλο Πάσχα, σχεδόν είκοσι χρόνια πριν. Καθισμένος σ’ ένα βαρυφορτωμένο εφηβικό γραφείο, στο ημίφως μιας χαμηλής λάμπας, διαβάζοντας για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Μπροστά στα μάτια μου το Άγνωστο: κείμενα αρχαίων συγγραφέων, η σημασία των οποίων για την ιστορία του πολιτισμού έμοιαζε να εξαντλείται στο ποιο είναι το «απαρέμφατο» και ποια η «κατηγορηματική μετοχή».

Οι προτάσεις ήταν όμοιες με βουνά, κάθε λέξη κι ένας βράχος που έπρεπε να δρασκελίσω. Κι εγώ ήμουν ένας ναυαγός, απομονωμένος στο Νησί του Άγχους, στη βραχονησίδα του Ανταγωνισμού – ένα νησί που δεν επέλεξα να επιβιβαστώ, μα βρέθηκα σ’ αυτό, όπως τόσοι. Και από τη στιγμή που βρέθηκα εδώ, ο σκοπός μου ήταν ένας: να κλείσω ένα εισιτήριο για τη «θαυματουργή φοιτητική κρουαζιέρα» (και για την ακόμα πιο θαυματουργή «πολιτεία της επαγγελματικής σταδιοδρομίας») και ν’ απομακρυνθώ δια παντός απ’ το νησί του ναυαγού.

Έτσι μου έλεγαν. Τι να κάνω κι εγώ. Δρασκέλιζα τα βουνά των λέξεων του Αγνώστου. Σκάψε, ανέβα, σκάψε, ανέβα. Μη σκέφτεσαι. Μόνο συνέχισε να σκαρφαλώνεις.

Οι ώρες έμοιαζαν με πατημασιές γίγαντα. Ατέλειωτες, βαριές, σκάβοντας βίαια την άμμο του χρόνου. Κάπου εκεί, στο βάθος της πατούσας, ήμουν κι εγώ: ένας δεκαεφτάχρονος που άρχιζε να συνειδητοποιεί πως το αληθινό μάθημα δεν ήταν η μετάφραση του Αγνώστου… μα η πατούσα. Αυτή η ισοπεδωτική, εξουθενωτική πατούσα.

Οι ώρες περνούσαν. Κάπου παραδίπλα το βιβλίο των Λατινικών – γεμάτο ζωγραφιές και σκαριφήματα, όπως όλα τα βιβλία μου. Με περήφανα γράμματα ξεχωρίζει ένα “I LOVE LOLA” εκεί στον τίτλο, με έξτρα υποσημείωση: “Lola, muts, muts” και “Lola, I want you παθιασμένα”. Μη ρωτάς ποια ήταν η Λόλα! Ούτε που θυμάμαι. Μα υποθέτω σήμαινε κάτι για τον ναυαγισμένο υπογράφοντα. Κάποιο αστειάκι μεταξύ διπλανών στο θρανίο, βαθιά ανάσα όσο η φιλόλογος απήγγειλε το αρχαίο κείμενο, πνίγοντας την αίθουσα στον βούρκο της βατραχίσιας της φωνής.

Δεν τη γούσταρα εκείνη τη φιλόλογο. Σε άλλα βιβλία μου έβλεπες να φιγουράρουν, μεταξύ των αρχαίων κειμένων, φράσεις όπως “screw you, bitch!”. Ήταν μια δεσποτική γυναίκα που επιθυμούσε όλη η τάξη να γλείφει τις ξερακιανές πατούσες της. Θυμάμαι μια συμμαθήτριά μου (πρώτο θρανίο) που την αγαπούσε ιδιαίτερα. «Κυρία, θέλετε να σας καλέσω στο πάρτι μου;», της έλεγε με ειλικρίνεια. Και η φιλόλογος την ευνοούσε με τους καλύτερους βαθμούς. Εμένα κόντευε να με αφήσει στην ίδια τάξη από “απουσίες” – ήμουν «αντιρρησίας συνείδησης», βλέπεις. Είχα αρχίσει ν’ αφήνω και μακρύ μαλλί. Κακός συνδυασμός.

Τι και αν η φιλόλογος κόντεψε να με αφήσει στην ίδια τάξη. Στις πανελλήνιες έβγαλα τον υψηλότερο βαθμό του τμήματος, πέρασα στην πρώτη σχολή. Ας είναι καλά οι καθηγήτριες και οι καθηγητές του φροντιστηρίου – μικρότεροι σε ηλικία και σίγουρα περισσότερο ακομπλεξάριστοι. Ήθελα πολύ να της τρίψω τη βαθμολογία στη μούρη. Δεν το έκανα. Την ευχαριστώ για ένα ακόμα μάθημα, εξίσου σημαντικό με εκείνο του γίγαντα: στο πανηγύρι της ζωής κάποιοι προχωρούν μόνο κάνοντας δημόσιες σχέσεις. Ένας ακόμα τομέας που πάντα με δυσκόλευε. Και σήμερα το ίδιο, όπως τότε. Γράφω με ειλικρίνεια – και σε όποιον αρέσω.

Έτσι, λοιπόν, περνούσε εκείνο το Πάσχα, σχεδόν είκοσι χρόνια πριν. Σκυμμένος κάτω από τη λάμπα, μεταφράζοντας τη μία πρόταση μετά την άλλη. Έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να πιάσω ξανά στα χέρια μου βιβλίο αρχαίου συγγραφέα. Αδικία – ξέρω. Ένα ακόμα επίτευγμα της σχολικής εκπαίδευσης.

Και ερχόμαστε στους Blind Guardian. Θυμάμαι εκείνη τη Μεγάλη Εβδομάδα να παίζει διαρκώς το “Nightfall In Middle Earth” στο στερεοφωνικό μου – ενώ ξημεροβραδιαζόμουν στο διάβασμα. Η μελοποιημένη, επιμεταλλωμένη συμφωνική απόδοση του «Σιλμαρίλλιον» – λίγο καιρό πριν ο Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν γίνει της μόδας με την κινηματογραφική διασκευή του Lord of the Rings…

Αυτό ήταν το νησί μου! Αυτή ήταν η απόδρασή μου! Η «κρουαζιέρα της φοιτητικής ζωής» ακουγόταν υπερβολικά ιδανική για να είναι αληθινή. Το παρόν ήταν διαφορετικό: ήταν μια λάμπα σ’ ένα δωμάτιο. Μόνη διέξοδος: η μουσική, κάποια εξωσχολικά βιβλία, κάποια κόμικς που σχεδίαζα όταν έβρισκα χρόνο. Άκουγα “Atlantis” στο ραδιόφωνο, άκουγα ελληνικό ροκ και heavy metal. Και αγαπούσα τους Blind Guardian – που τραγουδούσαν γι’ άλλους κόσμους, γεμάτους ξωτικά και δράκους.

Σήμερα, σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, γράφω πάλι από ένα ημιφωτισμένο δωμάτιο. Οι γίγαντες εξακολουθούν να κάνουν θόρυβο έξω με τις βαριές πατημασιές τους. Μόνο που δεν μοιάζουν τόσο στα μάτια μου με γίγαντες, πλέον – ή εγώ δεν νιώθω τόσο νάνος. Η προσμονή της «θαυμαστής κρουαζιέρας» είναι πάντα μια προσμονή για εκείνο που βρίσκεται ολοένα κι ένα βήμα παραπέρα. Πάντα ένα βήμα παραπέρα.

Και ακούω, όπως τότε, Blind Guardian. Με τα μάτια της φαντασίας μου βλέπω πάντα τον ηρωικό Φινγκόλφιν να εξορμά ενάντια στον Σάουρον, ενάντια στις στρατιές του Μόργκοθ. Και να πέφτει στο πεδίο της μάχης, στην καρδιά του κεραυνού.

Κι εκεί – στη μουσική, στα βιβλία, στη γνήσια φυγή τους – βρίσκω λίγο από εκείνο το «μαγικό νησί» για το οποίο μας έβαζαν να σκοτωνόμαστε, ήδη από τα χρόνια του σχολείου…………..

Το Φονικό Κουνέλι. Απρίλης 2021