Θα ήθελα να βρίσκομαι χαμένος στον θαυμαστό κόσμο ενός βιβλίου. Μα χάνομαι στον… θαυμαστό καινούργιο κόσμο που βλέπω να χτίζεται γύρω μας. Χάνομαι, αγανακτώ και απορώ.
Απορώ διότι βλέπω μια κοινωνία με διχασμένους τους πολίτες της. Τους πολίτες που έχουν υπομείνει, ο καθένας με τον τρόπο του, τα γεγονότα της πανδημίας. Αναφέρομαι σε εκείνους που έχουν αντέξει τη μοναξιά και τη στέρηση και τον περιορισμό! Αναφέρομαι σε όσους έχουν υπομείνει κάθε μέτρο, έχουν σεβαστεί κάθε υγειονομικό κανόνα! Κι όμως, φαίνεται κάποιοι θέλουν να προκαλέσουν έριδες ανάμεσα σε αυτούς τους ανθρώπους. Θέλουν να τους βάλουν να τρώγονται μεταξύ τους, ο ένας ενάντια στον άλλο, αναπαράγοντας εμφυλιοπολεμικές διαθέσεις! Οι «εμβολιασμένοι» και οι «ανεμβολίαστοι»! Ιδού οι νέες «αντίπαλες» ομάδες!
Προσπαθούν να στοχοποιήσουν τους δε έναντι των μεν, να συμπαρασύρουν πάνω στους δε τα βάρη και τις ευθύνες για την καταπολέμηση του φαινομένου, να τους μετατρέψουν σε αποδιοπομπαίους τράγους – και να τους βάλουν να πληρώσουν για τις επιλογές τους, εξαναγκάζοντάς τους να «κάνουν το σωστό» με τον σκληρότερο δυνατό τρόπο: στερώντας τους τη δυνατότητα επιλογής και προσβάλλοντας την αξιοπρέπειά τους. Και καταλήγουμε στο ανήκουστο φαινόμενο φίλων να στρέφονται ενάντια σε φίλους, εργαζόμενους να στρέφονται ενάντια σε συναδέλφους, γονιών να στρέφονται ενάντια σε παιδιά,!
Αυτή είναι η μέθοδός σας, κύριοι; Να σπέρνετε διχόνοια κι έριδες στον κόσμο; Πρώτο βήμα η τρομοκράτηση και η διασπορά φόβου (ας είναι καλά τα ΜΜΕ, παλιά τους τέχνη κόσκινο) – δεύτερο βήμα η διχόνοια; Τρίτο και τελευταίο: η στοχοποίηση και ο εκβιασμός;
Όχι, κύριοι, δεν παίρνω θέση «υπέρ» ή «κατά» των εμβολίων. Είμαι δίπλα στους ανθρώπους που εμβολιάζονται γιατί επιθυμούν ν’ απαλλαγούν μια ώρα αρχύτερα από τον φόβο της πανδημίας. Και είμαι δίπλα στους ανθρώπους που απέφυγαν, ως τώρα, να το κάνουν, γιατί φοβούνται τυχόν παρενέργειες. Κι εγώ δεν μπορώ να κατηγορήσω τον συνάνθρωπό μου που ως τώρα έχει διστάσει – και σίγουρα δεν μπορώ να τον στοχοποιήσω γι’ αυτό. Κάθε φόβος ενέχει μια υπερβολή μέσα του – είναι στη φύση του: αυτό ισχύει τόσο για εκείνους που, φοβούμενοι, έτρεξαν να εμβολιαστούν με την πρώτη, όσο και για εκείνους που, εξίσου φοβούμενοι, απέφυγαν να το κάνουν. Όλοι το καλό μας θέλουμε, κύριοι! Όλοι, και οι μεν και οι δε! Όλοι επιθυμούμε να βγούμε από αυτή την κατάσταση! Το να τρώγονται μεταξύ τους οι πολίτες είναι ΓΕΛΟΙΟ και επικίνδυνο! Ένα είναι βέβαιο: αν ο εμβολιασμός είναι η σωστότερη μέθοδος και τακτική για την καταπολέμηση της πανδημίας, ο ΔΡΟΜΟΣ που επιλέγεται από τους κυβερνώντες για να πάνε προς αυτόν είναι α-πα-ρά-δε-κτος!
Έτσι απλά καταπατώνται στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα, έτσι απλά εξαναγκάζεται ο απλός πολίτης σε απαράδεκτους οικονομικούς εκβιασμούς, έτσι απλά καλούνται οι καταστηματάρχες να μετατραπούν σε… «αστυνόμους» και να διαχωρίζουν τον κόσμο σε «καλούς» και σε «κακούς» επισκέπτες, ελέγχοντας τα χαρτιά τους!
Ε, λοιπόν, κύριοι, ΑΥΤΗ είναι η βαθύτερη αρρώστια! Αυτό το πράγμα που γίνεται μέσα στις ψυχές των ανθρώπων! Θυμάμαι μια κυρία, μια μέρα πριν κάποιους μήνες, σε μια ουρά στο ταχυδρομείο. Είδε απέναντί της να περπατάει κάποιος δίχως μάσκα. Και άρχισε να του φωνάζει πως θα καλέσει την αστυνομία! Μα την αλήθεια. Το έλεγε και ηδονιζόταν με τα λόγια της, είμαι βέβαιος.
Ναι, κύριοι – ΑΥΤΟ είναι η αρρώστια. Το ότι κατέληξαν κάποιοι να τρώγονται ο ένας με τον άλλον! Και αν όντως έπρεπε ο κύριος να κυκλοφορεί με τη μάσκα του, αναρωτιέμαι – ΑΥΤΟΣ είναι ο σωστός τρόπος να τον αντιμετωπίζει ο συμπολίτης του; Να τον απειλεί πως θα καλέσει την αστυνομία;
Κάποιος μου μίλησε για «συλλογική ευθύνη»! Όμορφα λόγια και συμφωνώ απόλυτα! Μα τι μπορούμε να πούμε για εκείνες τις ευθύνες των ανθρώπων που παίρνουν τις αποφάσεις σε αυτή τη χώρα; Είναι «υπεύθυνο» ένα κράτος που ρίχνει το μπαλάκι στους πολίτες του, την ίδια ώρα που τα νοσοκομεία του πάσχουν από έλλειψη προσωπικού; Πού βρίσκεται η κρατική υπευθυνότητα όταν μπαίνω στον ηλεκτρικό και είμαστε σφηνωμένοι στο βαγόνι σαν τις ΣΑΡΔΕΛΕΣ, με δρομολόγια που δεν έχουν αυξηθεί ούτε στο ελάχιστο αυτά τα δύο χρόνια; Είναι υπεύθυνοι εκείνοι που κάνουν τα κλειστά μάτια στα τουριστικά θέρετρα της χώρας, όπου γίνεται καθημερινά ο κακός χαμός στα μπαρ και καταλήγουν να τρίβονται ο ένας πάνω στον άλλον;
Γνωρίζω σε κάποιους χώρους εργασίας κάποιους ανθρώπους που εμβολιάστηκαν. Από τη μέρα εκείνη σταμάτησαν να κυκλοφορούν με μάσκες στη δουλειά τους – λες και δεν υπάρχει μεταξύ τους δυνατότητα μετάδοσης. Ξέρω πως στον ίδιο χώρο είναι ένας άνθρωπος που δεν εμβολιάστηκε. Συνεχίζει να φοράει τη μάσκα του συνέχεια. Κάνει ό,τι μπορεί. Μα, για δες – αυτόν τον άνθρωπο τώρα θα τον βάλουν να πληρώσει τα σπασμένα. Τον στοχοποιούν και τον κατηγορούν, λες και φταίει αυτός για όσα γίνονται.
Φταίει αυτός για τα δημόσια νοσοκομεία που ασφυκτιούν λοιπόν (διότι ποιος δίνει δεκάρα για τον χώρο του δημοσίου), φταίει για τις απαράδεκτες συνθήκες στα μέσα μεταφοράς, φταίει για την κάκιστη διαχείριση των οικονομικών πόρων της κυβέρνησης (ή τη διοχέτευσή της προς συγκεκριμένους τομείς έναντι άλλων, για να είμαστε περισσότερο ακριβείς), φταίει για την ανικανότητα της επικοινωνιακής πολιτικής της.
Μη μιλάτε για «συλλογική ευθύνη», κύριοι – δεν έχετε ιδέα τι σημαίνει η λέξη ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ! Δεν αγαπάτε αυτή τη λέξη.
Όταν κάνουν το αδιανόητο και καταλήγουν να χρεώνουν το στοιχειώδες μέσο προφύλαξης απέναντι στην πανδημία: τα τεστ – τα τεστ που θα έπρεπε ΔΙΧΩΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ να είναι πάντα και παντού διαθέσιμα σε ΟΛΟΥΣ… Όταν κάποιοι τρίβουν με ικανοποίηση τα χέρια τους στην προοπτική του ΚΕΡΔΟΥΣ που θα έχουν από την παροχή των ακριβοπληρωμένων πλέον τεστ – τότε καταλαβαίνεις, αν είσαι άνθρωπος με συνείδηση, πως πρόκειται για μια βαθιά αρρωστημένη κοινωνική πραγματικότητα. Αφού σας ενδιαφέρει τόσο πολύ η κοινή υγεία, γιατί, κύριοι, χρεώνετε τα τεστ; Ακόμα και οι μάσκες – γιατί να πληρώνει ο κόσμος γι’ αυτές; Πόσες μάσκες αγοράσαμε αυτά τα δύο χρόνια;
Και γιατί να μην εξασφαλίσετε, κύριοι, την παροχή ελεύθερων εξετάσεων απέναντι στον πληθυσμό που σκέφτεται να εμβολιαστεί, μα τρέφει τις επιφυλάξεις του, ώστε να διαπιστώσει πως ο οργανισμός του είναι μια χαρά και πως το εμβόλιο δεν θα έχει κάποιες παρενέργειες πάνω του; Γιατί όχι; Με ποιο προσωπικό, θα μου πεις. Σωστά. Μα με ένα ελάχιστο οικονομικό τίμημα, υπάρχουν πάντα διαθέσιμοι και άφθονοι οι ιδιωτικοί γιατροί – ναι.
Όταν μετατρέπουν τη δημόσια υγεία σε πηγή κέρδους, στο όνομα μιας «τιμωρίας» – τότε συνειδητοποιείς πως η αληθινή αρρώστια βρίσκεται αλλού. Κι εσύ σπέρνεις διχόνοιες μεταξύ του απλού κόσμου και δεν συνειδητοποιείς την παράνοια που σε χαρακτηρίζει.
Εύχομαι να τελειώνει, στους επόμενους μήνες, η τρέλα της πανδημίας. Ας γίνει, αν και φοβάμαι πως το τίμημα θα είναι βαρύ. Θα έπρεπε να υπάρχει άλλος τρόπος. Δεν γνωρίζω αν είμαστε “καλύτερα” ή “χειρότερα” συγκριτικά με άλλα κράτη, ή αν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν εναλλακτικές πολιτικές. Μα αυτή την άλλη τρέλα που έζησα και ζω όλο αυτό το διάστημα – αυτή η τρέλα είναι βαθύτερη και ξέρω πως δεν έχει τελειωμό. Και πιστεύω πως πάντα υπάρχουν επιλογές – αν ισχύει αυτό για τους πολίτες, ισχύει και για τις κυβερνήσεις. Να ξέρετε, εσείς κύριοι στα έδρανα, πως οι πολίτες έχουν πάντα τον τελευταίο λόγο. Ακόμα και αν τον έχουν χάσει για καιρό… θα τον βρουν ξανά, αργά ή γρήγορα. Αρκεί να μην τρώγονται μεταξύ τους.
Να κλείσω με κάτι αισιόδοξo – αν και κάποιοι θα με χαρακτηρίσουν «ρομαντικό»; Είναι στο χέρι μας, οι άνθρωποι, να μη κατακλυστούμε από την τρέλα τους. Να συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε μαζί σε αυτό, όλοι μας. Αδέρφια, νιώθοντας αλληλέγγυα ο ένας απέναντι στον άλλον, διατεθειμένοι ν’ απλώσουμε ένα χέρι εκεί που άλλοι το παίρνουν πίσω από φόβο. Και σε αυτόν το φόβο τους ν’ αντιπροτάξουμε χαμόγελα. Όχι διασπορά πανικού, μα επικοινωνία. Άνοιγμα, όχι κλείσιμο. Χαμόγελα κατανόησης και συμπαράστασης. Ακόμα και μέσα από τις μάσκες. Υπάρχουν άνθρωποι που χαμογελούν μέσα απ’ τη μάσκα τους – και το χαμόγελό τους είναι όμορφο.
ΥΓ – Δημοσιεύω το πρωταρχικό κείμενο στο blog, το μοιράζομαι πάλι εξ’ ολοκλήρου στο Fb ώστε να έχει καλύτερη προσβασιμότητα στον κόσμο του.
ΥΓ2 – Τράβηξα σήμερα τη φωτογραφία που βλέπετε, σε κάποια παραλία της Αττικής. Δεν ξέρω αν ταυτίζομαι με το σύνθημα. Σκέφτομαι πως ενδεχομένως να ΥΠΑΡΧΕΙ «υγεία χωρίς ελευθερία». Εφόσον δούμε το πράγμα από τη ευρύτερη σκοπιά μιας “realpolitik” δηλαδή, όταν στο όνομα του «συλλογικού καλού» καταπατώνται ατομικές ελευθερίες. Έχει συμβεί πολλές φορές, εξάλλου, στο ιστορικό παρελθόν. Όλα είναι θέμα οπτικής γωνίας. Ωστόσο υπάρχει κι εκείνη η ΑΛΛΗ υγεία, για την οποία λίγο ασχολούμαστε, μα είναι πολύ σημαντική: αναφέρομαι στην ψυχική υγεία. Και, πιστέψτε με, κύριοι: εδώ πάσχουμε πολύ σαν κοινωνία. Κι εδώ μια υγιής δόση ελευθερίας και αλληλοσεβασμού είναι πάντα αναγκαία. Σωματική υγεία χωρίς ελευθερία ίσως υπάρχει. Ψυχολογική υγεία όμως, δύσκολα.
Κλείνω με ένα τραγούδι που το έφερνα πολύ στο νου μου αυτές τις μέρες…
