Μπρεχτ: Ένας εργάτης αναρωτιέται… και άλλα ποιήματα

Ένας εργάτης αναρωτιέται διαβάζοντας

«Τις Θήβες ποιος με τις εφτά τις πύλες έχει χτίσει;
Μες στα βιβλία δεν αναφέρονται παρά
βασιλιάδων ονόματα μονάχα.
Οι βασιλιάδες είχανε τις πέτρες κουβαλήσει;
Την πόλη Βαβυλώνα που τόσο συχνά
καταστρεφόταν ποιος την έχτιζε κάθε φορά;
Στη χρυσωμένη πολιτεία της Λίμας όπου ζούσαν
οι οικοδόμοι της, σε ποια σπίτια της κατοικούσαν;
Κι όταν προς το βράδυ
το Σινικό τέλειωσε Τείχος κ’ οι χτίστες έφυγαν
πού πήγαν;
Ποιος τις αψίδες του θριάμβου ακόμη
έχτισε στη μεγάλη Ρώμη;
Οι Καίσαρες θριάμβεψαν. Μα εναντίον ποιού;
και το Βυζάντιο το πολυτραγουδημένο
είχε χτισμένα για όλους τους κατοίκους του παλάτια;
………………………….
Κάθε σελίδα και μια νίκη. Αλλά κατόπιν ποιος
τα πλούσια ετοίμαζε συμπόσια κ’ έφερνε
στους καλεσμένους τα πιοτά; Ένας άνδρας μεγάλος
κάθε δεκαετία. Τα έξοδά του
ποιος τα πλήρωνε;
πόσα πολλά ιστορήματα,
πόσα πολλά ερωτήματα!»

Μετάφραση: Νικηφόρος Βρεττάκος

**********

Ο αδερφός μου ο αεροπόρος

«Ήταν αεροπόρος ο αδερφός μου.
Του δώσανε ένα χάρτη κάποια μέρα.
Έκανε τα μπαγκάζια του. Η πορεία
Ήταν σημειωμένη: προς το Νότο.

Ένας κατακτητής ο αδερφός μου.
Ανάγκη έχει ο λαός μας από χώρο
Να κάνομε δικά μας ξένα εδάφη
Τ’ όνειρο το παλιό το χρυσοφόρο.

Κατάκτησε το χώρο ο αδερφός μου
Σ’ ορεινούς όγκους της Γκουανταράμα.
Μάκρος έχει ένα μέτρο και ογδόντα
Και βάθος ένα μέτρο και πενήντα.»

Μετάφραση: Νίκος Παππάς

**********

Η Μπαλάντα για τις Χήρες του Οσσέγκ

1.

«Στα μαύρα μέσα οι χήρες του Οσσέγκ
Στην Πράγα ήρθανε για να ρωτήσουν:
Καλοί άνθρωποι, τι θα γίνουν τα παιδιά μας;
Δεν έχουν φάει τίποτ’ από χτες!
Κι οι πατεράδες τους νεκροί στα ορυχεία σας.

Τί θα κάνομε, είπανε τ’ αφεντικά της Πράγας
Τί θα γίνει με τις χήρες του Οσσέγκ;

2.

Στα μαύρα μέσα οι χήρες του Οσσέγκ
Συνάντησαν τους αστυνομικούς.
Καλοί άνθρωποι, τί θα γίνουν τα παιδιά μας;
Δεν έχουν φάει τίποτ’ από χτες!
Τότε οι κύριοι αστυφύλακες γεμίσαν τα τουφέκια.

Αυτό, είπαν οι κύριοι αστυφύλακες,
Μπορούμε για τις χήρες του Οσσέγκ.

3.

Στα μαύρα μέσα οι χήρες του Οσσέγκ
Τραβήξαν μέχρι μπρος στο Κοινοβούλιο.
Καλοί άνθρωποι, τί θα γίνουν τα παιδιά μας;
Δεν έχουν φάει τίποτ’ από χτες!
Τότε οι κύριοι βουλευτές έβγαλαν ένα λόγο.

Αυτό, είπαν οι κύριοι βουλευτές
μπορούμε για τις χήρες του Οσσέγκ.

4.

Στα μαύρα μέσα οι χήρες του Οσσέγκ
Τη νύχτα ξέμειναν στο δρόμο φωλιασμένες.
Κάποιος θα μας συντρέξει εδώ στην Πράγα.
Ήταν Νοέμβρης μήνας και το χιόνι
Έπεφτε με παχειές υγρές τουλούπες

Αυτό είπαν οι τουλούπες του χιονιού
μπορούμε για τις χήρες του Οσσέγκ.»

Μετάφραση: Ρίτα Μπούμη Παπά

**********

Το μνημείο του άγνωστου στρατιώτη της Επανάστασης

«Ο άγνωστος στρατιώτης της Επανάστασης έπεσε.
Είδα σ’ όνειρο το μνημείο του.

Είτανε σ’ ένα βάλτο. Φτιαγμένο από δυο πέτρες,
Χωρίς επιγραφή. Από τις πέτρες όμως μία
Βάλθηκε να μιλάει.

Αυτός που κείται εδώ, έλεγε, δεν έφυγε
Να καταχτήσει ξένη χώρα
Μα τη δικιά του. Τ’ όνομά του
Δεν είναι γνωστό, όμως της ιστορίας τα βιβλία
Αναφέρουν τα ονόματα εκείνων που τον νίκησαν.

Γιατί ήθελε να ζήσει σαν άνθρωπος
Σφάχτηκε σαν άγριο θηρίο.
Τα τελευταία λόγια του είτανε ψίθυρος,
Γιατί έβγαιναν από στραγγαλισμένο λαιμό, όμως
Ο παγωμένος άνεμος τ’ άπλωσε παντού
Σ’ όλους αυτούς που κρυώνουνε.»

Μετάφραση: Κωστής Τριανταφύλλου

**********

Αυτοί που ελπίζουνε

Τί περιμένετε;
Τα περιστέρια να μιλήσουνε
Κ’ οι άπληστοι
Να σας πετάξουνε κάτι;
Οι λύκοι να σας θρέφουνε αντί να σας τρώνε;
Οι τίγρεις
Ευγενικά να σας καλέσουνε
Για να τους ξεριζώσετε τα δόντια;
Νά τι περιμένετε!»

Μετάφραση: Ρίτα Μπούμη Παπά