|
| Art by Loïc Sécheresse |
Ας μη ξεγελιόμαστε. Δε ζούμε όλοι στον ίδιο κόσμο
και ας μας δίνεται η αίσθηση.
και ας μας δίνεται η αίσθηση.
Δες τον πλανήτη μας αυτόν, πως αιωρείται μες στο
διάστημα, σα μπαλάκι του τένις. Μα το παιχνίδι δεν είναι ίδιο για όλους. Άλλοι
πιάνουν πρώτη θέση κι άλλοι παρακολουθούν το ματς σ’ αναμετάδοση μετά από χρόνια.
Πολλά χρόνια, εκατοντάδες χρόνια, χιλιάδες μάλιστα, αν θέλουμε ν’
ακριβολογήσουμε. Αυτός ο κόσμος μοιάζει ίδιος για όλους – η ίδια Γη με τα
βουνά, τις θάλασσες, τις χώρες και τις αρίφνητες της πολιτείες – μα η χρονολογία
του διαφέρει. Κάποιοι προσπαθούν να ζούνε στο παρόν – άλλοι αιώνες πίσω.
διάστημα, σα μπαλάκι του τένις. Μα το παιχνίδι δεν είναι ίδιο για όλους. Άλλοι
πιάνουν πρώτη θέση κι άλλοι παρακολουθούν το ματς σ’ αναμετάδοση μετά από χρόνια.
Πολλά χρόνια, εκατοντάδες χρόνια, χιλιάδες μάλιστα, αν θέλουμε ν’
ακριβολογήσουμε. Αυτός ο κόσμος μοιάζει ίδιος για όλους – η ίδια Γη με τα
βουνά, τις θάλασσες, τις χώρες και τις αρίφνητες της πολιτείες – μα η χρονολογία
του διαφέρει. Κάποιοι προσπαθούν να ζούνε στο παρόν – άλλοι αιώνες πίσω.
Για τους θρησκευτικούς φονταμενταλιστές ο κόσμος
συνιστά ένα αποκαλυπτικό πεδίο μάχης, με πρωτοστατούσες τις δυνάμεις της οργής τους.
Προφήτες, ιερά βιβλία και κοσμικοί δαίμονες αντιπαλεύουν σ’ ένα γκραν-γκινιόλ,
που φαντάζει βγαλμένο από τα έγκατα του Μεσαίωνα. Σχεδόν νιώθεις πως θα δεις τους
σταυροφόρους να εξορμούν με λύσσα πάνω στους μουσουλμάνους, καταπάνω στα
ματοβαμμένα άλογα τους και να παραδίδονται σε μια ανελέητη σφαγή στο όνομα της ιερής
θρησκείας και των τίμιων συμβόλων – λες και ζούμε 1000 χρόνια πριν. Η καυτή έρημος
μοιάζει λες και καταπίνει κάθε κατάκτηση του πνεύματος, κάθε πρόοδος, εξέλιξη
και γνώση αποξεραίνεται σα πηγή υπό τον ήλιο.
συνιστά ένα αποκαλυπτικό πεδίο μάχης, με πρωτοστατούσες τις δυνάμεις της οργής τους.
Προφήτες, ιερά βιβλία και κοσμικοί δαίμονες αντιπαλεύουν σ’ ένα γκραν-γκινιόλ,
που φαντάζει βγαλμένο από τα έγκατα του Μεσαίωνα. Σχεδόν νιώθεις πως θα δεις τους
σταυροφόρους να εξορμούν με λύσσα πάνω στους μουσουλμάνους, καταπάνω στα
ματοβαμμένα άλογα τους και να παραδίδονται σε μια ανελέητη σφαγή στο όνομα της ιερής
θρησκείας και των τίμιων συμβόλων – λες και ζούμε 1000 χρόνια πριν. Η καυτή έρημος
μοιάζει λες και καταπίνει κάθε κατάκτηση του πνεύματος, κάθε πρόοδος, εξέλιξη
και γνώση αποξεραίνεται σα πηγή υπό τον ήλιο.
Ζούμε εδώ και χρόνια σ’ ένα αληθινά «παγκόσμιο χωριό»,
όπως περιέγραψαν τον κόσμο της παγκοσμιοποίησης οι κοινωνιολόγοι. Το διαδίκτυο
φαίνεται να μας ενώνει, η πληροφορία και ο λόγος διαδίδονται αστραπιαία από το
ένα μέρος του πλανήτη στο άλλο, οι αποστάσεις έχουν μειωθεί πιο πολύ από ποτέ.
Ο λόγος και η γνώση δεκάδων αιώνων έχουν συσσωρευτεί σαν πύργοι και περιμένουν
να τους εξερευνήσουμε. Φιλοσοφία, λογοτεχνία, επιστήμες, τέχνες, βρίσκονται
περισσότερο από ποτέ στη διάθεση μας. Μα μπρος στον φανατισμό των
φονταμενταλιστών οι πύργοι κατεδαφίζονται μ’ ένα μόνο χτύπημα, λες και είναι
χτισμένοι από άμμο – άμμος της ατελείωτης ερήμου. Οι τρομοκράτες αδιαφορούν για
την εξέλιξη αιώνων – ο δικός τους κόσμος είναι ένα σύμπαν μίσους και
αποκάλυψης, βγαλμένο από τον σκοτεινότερο Μεσαίωνα.
όπως περιέγραψαν τον κόσμο της παγκοσμιοποίησης οι κοινωνιολόγοι. Το διαδίκτυο
φαίνεται να μας ενώνει, η πληροφορία και ο λόγος διαδίδονται αστραπιαία από το
ένα μέρος του πλανήτη στο άλλο, οι αποστάσεις έχουν μειωθεί πιο πολύ από ποτέ.
Ο λόγος και η γνώση δεκάδων αιώνων έχουν συσσωρευτεί σαν πύργοι και περιμένουν
να τους εξερευνήσουμε. Φιλοσοφία, λογοτεχνία, επιστήμες, τέχνες, βρίσκονται
περισσότερο από ποτέ στη διάθεση μας. Μα μπρος στον φανατισμό των
φονταμενταλιστών οι πύργοι κατεδαφίζονται μ’ ένα μόνο χτύπημα, λες και είναι
χτισμένοι από άμμο – άμμος της ατελείωτης ερήμου. Οι τρομοκράτες αδιαφορούν για
την εξέλιξη αιώνων – ο δικός τους κόσμος είναι ένα σύμπαν μίσους και
αποκάλυψης, βγαλμένο από τον σκοτεινότερο Μεσαίωνα.
 |
| Art by Nate Beeler |
Να ήταν οι μόνοι. Για τους εθνικιστές των δυτικών
χωρών, ο κόσμος φαντάζει σαν προέκταση της χώρας τους, την οποία και υψώνουνε
σε είδωλο και προσκυνάνε τελετουργικά – σαν οπαδούς κάποιας απόκρυφης
θρησκείας. Υψώνουν το χέρι σε ναζιστικό χαιρετισμό και βαδίζουν με στρατιωτικό
βήμα, άβουλα όντα υποταγμένα στη θέληση του ηγέτη τους, ένας στρατός από μυρμήγκια
που ξεχειλίζουν μίσος. Σαν το μωρό που κοιτάζει το είδωλο του στον καθρέπτη και
φαντάζεται τον εαυτό του μεγάλο και τρανό, όμοια και κείνοι κατέχονται από
ιδεοληψίες μεγαλείου, επειδή ακριβώς νιώθουν τόσο μικροί και αδύναμοι στο
βάθος. Γιατί ο άνθρωπος που νιώθει καλά με τον εαυτό του τον βλέπει πάντα όπως είναι – με τα καλά και τα κακά του,
χωρίς ανάγκη από οποιαδήποτε μεγέθυνση.
χωρών, ο κόσμος φαντάζει σαν προέκταση της χώρας τους, την οποία και υψώνουνε
σε είδωλο και προσκυνάνε τελετουργικά – σαν οπαδούς κάποιας απόκρυφης
θρησκείας. Υψώνουν το χέρι σε ναζιστικό χαιρετισμό και βαδίζουν με στρατιωτικό
βήμα, άβουλα όντα υποταγμένα στη θέληση του ηγέτη τους, ένας στρατός από μυρμήγκια
που ξεχειλίζουν μίσος. Σαν το μωρό που κοιτάζει το είδωλο του στον καθρέπτη και
φαντάζεται τον εαυτό του μεγάλο και τρανό, όμοια και κείνοι κατέχονται από
ιδεοληψίες μεγαλείου, επειδή ακριβώς νιώθουν τόσο μικροί και αδύναμοι στο
βάθος. Γιατί ο άνθρωπος που νιώθει καλά με τον εαυτό του τον βλέπει πάντα όπως είναι – με τα καλά και τα κακά του,
χωρίς ανάγκη από οποιαδήποτε μεγέθυνση.
Για τους φασίστες απανταχού της οικουμένης
ο κόσμος είναι ένα πελώριο στρατόπεδο, χωρισμένο στους «δικούς μας» και στους «άλλους».
Η γνώση, η επιστήμη και οι τέχνες δεν έχουν θέση εδώ, εκτός αν εξυπηρετούν τον
ιερό αγώνα – αλλιώς ας καταλήξουν στην πυρά, σαν τα βιβλία που έκαιγαν μαζικά
οι ναζί. Ή στην εξορία, σαν τα πλήθη που αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες
τους, απλά γιατί ήθελαν να ζουν και να εκφράζονται ελεύθεροι. Οι αγώνες για την
ελευθερία και την έκφραση, πόσους αιώνες πήραν – μα πόσους αιώνες πίσω
βρίσκονται ακόμα!
ο κόσμος είναι ένα πελώριο στρατόπεδο, χωρισμένο στους «δικούς μας» και στους «άλλους».
Η γνώση, η επιστήμη και οι τέχνες δεν έχουν θέση εδώ, εκτός αν εξυπηρετούν τον
ιερό αγώνα – αλλιώς ας καταλήξουν στην πυρά, σαν τα βιβλία που έκαιγαν μαζικά
οι ναζί. Ή στην εξορία, σαν τα πλήθη που αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες
τους, απλά γιατί ήθελαν να ζουν και να εκφράζονται ελεύθεροι. Οι αγώνες για την
ελευθερία και την έκφραση, πόσους αιώνες πήραν – μα πόσους αιώνες πίσω
βρίσκονται ακόμα!
Ο κόσμος μοιάζει ίδιος για όλους. Μα δεν είναι.
Άλλοι ζούνε στο παρόν και δρέπουν τους καρπούς τόσων αιώνων και αγώνων. Αγώνες
για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη. Και άλλοι ζουν χίλια, ή δυο
χιλιάδες χρόνια πριν.
Άλλοι ζούνε στο παρόν και δρέπουν τους καρπούς τόσων αιώνων και αγώνων. Αγώνες
για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη. Και άλλοι ζουν χίλια, ή δυο
χιλιάδες χρόνια πριν.
Για τους μεγαλοεπιχειρηματίες ο κόσμος θα μπορούσε
να είναι ένα προσοδοφόρο πεδίο επένδυσης, μια δεξαμενή άντλησης χρημάτων, μια
αγελάδα ν’ αρμέξουνε τους πόρους της. Τι και αν η αγελάδα δε μπορεί να δίνει
γάλα αιώνια, δεν έχει σημασία. Εμείς να ζήσουμε καλά και οι άλλοι ας ψοφήσουν.
Κάθε λαός, χώρα ή πολιτισμός αντιμετωπίζονται στο μέτρο που μπορούν να παρέχουν
κέρδη. Αριθμοί σ’ έναν κατάλογο προϋπολογισμού – όμοιοι με τους χιλιάδες των
αριθμών που γυροφέρνουνε στις πόλεις, αναζητώντας μια δουλειά ή καλύτερες
συνθήκες εργασίας. Ο Μεσαίωνας δεν έχει μόνο θρησκευτική ή φασίζουσα μορφή.
Υπάρχει και ο εργασιακός Μεσαίωνας. Η ποιοτική και αξιοπρεπής εργασία συνιστά
υπερβολικά πρόσφατη κατάκτηση – καθόλου δεδομένη για πολλούς. Πόσο απέχουν τα
σύγχρονα εργασιακά δεκάωρα, με τις μερικές συμβάσεις απασχόλησης και την
αναλώσιμή τους εργασία, από τους δουλοπάροικους που καλλιεργούσαν τα χωράφια
των βαρόνων, εκατοντάδες χρόνια πριν;
να είναι ένα προσοδοφόρο πεδίο επένδυσης, μια δεξαμενή άντλησης χρημάτων, μια
αγελάδα ν’ αρμέξουνε τους πόρους της. Τι και αν η αγελάδα δε μπορεί να δίνει
γάλα αιώνια, δεν έχει σημασία. Εμείς να ζήσουμε καλά και οι άλλοι ας ψοφήσουν.
Κάθε λαός, χώρα ή πολιτισμός αντιμετωπίζονται στο μέτρο που μπορούν να παρέχουν
κέρδη. Αριθμοί σ’ έναν κατάλογο προϋπολογισμού – όμοιοι με τους χιλιάδες των
αριθμών που γυροφέρνουνε στις πόλεις, αναζητώντας μια δουλειά ή καλύτερες
συνθήκες εργασίας. Ο Μεσαίωνας δεν έχει μόνο θρησκευτική ή φασίζουσα μορφή.
Υπάρχει και ο εργασιακός Μεσαίωνας. Η ποιοτική και αξιοπρεπής εργασία συνιστά
υπερβολικά πρόσφατη κατάκτηση – καθόλου δεδομένη για πολλούς. Πόσο απέχουν τα
σύγχρονα εργασιακά δεκάωρα, με τις μερικές συμβάσεις απασχόλησης και την
αναλώσιμή τους εργασία, από τους δουλοπάροικους που καλλιεργούσαν τα χωράφια
των βαρόνων, εκατοντάδες χρόνια πριν;
Ναι, κάποιοι προσπαθούν και ζούνε στον παρόντα χρόνο
– άλλοι χίλια, δυο χιλιάδες χρόνια πριν. Ο κόσμος δεν είναι ίδιος για όλους.
– άλλοι χίλια, δυο χιλιάδες χρόνια πριν. Ο κόσμος δεν είναι ίδιος για όλους.
Για τα Μέσα Ενημέρωσης ο κόσμος συχνά είναι ένα
σύμπαν ξέχειλο με δράματα και τραγωδίες, λιμούς και καταστροφές. Διαβάζοντας τους
κεντρικούς τίτλους αρκετών εφημερίδων ή παρακολουθώντας τα κεντρικά δελτία των
ειδήσεων νιώθεις σχεδόν πως η μεγάλη επιδημία της Πανώλης του 14ου
αιώνα δεν πέρασε ακόμα. Επιδημίες, καταστροφολογίες, «τραγικά περιστατικά»,
χρεωκοπίες, κόμματα που θα σπείρουν τον όλεθρο, βουλευτές που ανταγωνίζονται
στα παράθυρα οι μεν τους δε σαν άλλοι σταυροφόροι. Και οι μάζες παρακολουθούν,
ρουφώντας άρτο και θεάματα, λες και βρίσκονται σε κάποια ρωμαϊκή αρένα.
σύμπαν ξέχειλο με δράματα και τραγωδίες, λιμούς και καταστροφές. Διαβάζοντας τους
κεντρικούς τίτλους αρκετών εφημερίδων ή παρακολουθώντας τα κεντρικά δελτία των
ειδήσεων νιώθεις σχεδόν πως η μεγάλη επιδημία της Πανώλης του 14ου
αιώνα δεν πέρασε ακόμα. Επιδημίες, καταστροφολογίες, «τραγικά περιστατικά»,
χρεωκοπίες, κόμματα που θα σπείρουν τον όλεθρο, βουλευτές που ανταγωνίζονται
στα παράθυρα οι μεν τους δε σαν άλλοι σταυροφόροι. Και οι μάζες παρακολουθούν,
ρουφώντας άρτο και θεάματα, λες και βρίσκονται σε κάποια ρωμαϊκή αρένα.
Ο κόσμος των μαζικών ΜΜΕ είναι ένας κόσμος στο
χείλος του γκρεμού, σε καθημερινή βάση – μα μόνο στις ώρες της υψηλής
τηλεθέασης και με διάλειμμα για διαφημίσεις και ποπ κορν. Και αν στον κόσμο
κάθε θάνατος συνοδεύεται και από μία γέννηση. Κάθε φρικαλέα πράξη και από μια
πράξη καλοσύνης ή μια πράξη δημιουργίας – οι δεύτερες δεν έχουν νόημα ή
ενδιαφέρον, καθώς δεν είναι εμπορικές. Ας προβάλλουμε τις πρώτες λοιπόν,
συνέχεια, ασταμάτητα. Και ας κλείνεται ο κόσμος στην ασφάλεια των σπιτιών του –
είναι ήσυχα εκεί, υπό το ζεστό φως της Τιβί.
χείλος του γκρεμού, σε καθημερινή βάση – μα μόνο στις ώρες της υψηλής
τηλεθέασης και με διάλειμμα για διαφημίσεις και ποπ κορν. Και αν στον κόσμο
κάθε θάνατος συνοδεύεται και από μία γέννηση. Κάθε φρικαλέα πράξη και από μια
πράξη καλοσύνης ή μια πράξη δημιουργίας – οι δεύτερες δεν έχουν νόημα ή
ενδιαφέρον, καθώς δεν είναι εμπορικές. Ας προβάλλουμε τις πρώτες λοιπόν,
συνέχεια, ασταμάτητα. Και ας κλείνεται ο κόσμος στην ασφάλεια των σπιτιών του –
είναι ήσυχα εκεί, υπό το ζεστό φως της Τιβί.
Δε ζούμε στον ίδιο κόσμο όλοι και ας μας παρέχεται η
ψευδαίσθηση αυτή. Όσο η Αποκάλυψη του Ιωάννη συνεχίζεται στις οθόνες μας μπροστά,
οι εξελίξεις στις τέχνες και τις επιστήμες φαντάζουν σαν υποσημείωση σ’ ένα
βιβλίο με φλόγες – όμοιο με ιερό βιβλίο φονταμενταλιστών φανατικών. Ποιος είπε
πως ζούμε στο έτος 2015.
ψευδαίσθηση αυτή. Όσο η Αποκάλυψη του Ιωάννη συνεχίζεται στις οθόνες μας μπροστά,
οι εξελίξεις στις τέχνες και τις επιστήμες φαντάζουν σαν υποσημείωση σ’ ένα
βιβλίο με φλόγες – όμοιο με ιερό βιβλίο φονταμενταλιστών φανατικών. Ποιος είπε
πως ζούμε στο έτος 2015.
Ο κόσμος δεν είναι ίδιος για όλους, μα μια μερίδα
πληθυσμού ζει στον κόσμο τον… δικό του. Ας ανεβάσουμε άλλη μια selfie στο
facebook.
Ας αγοράσουμε εκείνη την ακριβή, μοδάτη τσάντα των 2000 ευρώ. Τι χρώμα να
βάψουμε τα μαλλιά μας; Θα πάμε απόψε στα μπουζούκια, πρώτο τραπέζι πίστα; Ας μοιραστούμε
εκείνο το ηλίθιο βίντεο που είδαμε στο youtube. Ας χαραμίσουμε, κάθε
μέρα που περνά, γεμίζοντας το κεφάλι μας με ένα κάρο ανουσιότητες. Ας ασχοληθούμε
με την ομαδάρα – πόσα γκολ έβαλε ο θρύλος ή ο βάζελος; Πόσων τις μάνες γάμησε; Να
πάρω ένα ακριβότερο αμάξι, μπας και εντυπωσιάσω το γκομενάκι; Να αγοράσω εκείνο
το μίνι που είδα στη βιτρίνα; Να κάνω πλαστική στα βυζιά μου; Τι λένε για το
νέο έτος τα ζώδια; Με ποιον κεράτωσε τη γυναίκα του ο τραγουδιστής; Μη με ανακατεύετε
εμένα με πολιτική, δεν ασχολούμαι – αν και βλέπω τις ειδήσεις και φροντίζω να
ενημερώνομαι.
πληθυσμού ζει στον κόσμο τον… δικό του. Ας ανεβάσουμε άλλη μια selfie στο
facebook.
Ας αγοράσουμε εκείνη την ακριβή, μοδάτη τσάντα των 2000 ευρώ. Τι χρώμα να
βάψουμε τα μαλλιά μας; Θα πάμε απόψε στα μπουζούκια, πρώτο τραπέζι πίστα; Ας μοιραστούμε
εκείνο το ηλίθιο βίντεο που είδαμε στο youtube. Ας χαραμίσουμε, κάθε
μέρα που περνά, γεμίζοντας το κεφάλι μας με ένα κάρο ανουσιότητες. Ας ασχοληθούμε
με την ομαδάρα – πόσα γκολ έβαλε ο θρύλος ή ο βάζελος; Πόσων τις μάνες γάμησε; Να
πάρω ένα ακριβότερο αμάξι, μπας και εντυπωσιάσω το γκομενάκι; Να αγοράσω εκείνο
το μίνι που είδα στη βιτρίνα; Να κάνω πλαστική στα βυζιά μου; Τι λένε για το
νέο έτος τα ζώδια; Με ποιον κεράτωσε τη γυναίκα του ο τραγουδιστής; Μη με ανακατεύετε
εμένα με πολιτική, δεν ασχολούμαι – αν και βλέπω τις ειδήσεις και φροντίζω να
ενημερώνομαι.
Εκεί που ο πλούτος της γνώσης και οι κατακτήσεις της
τέχνης και του πνεύματος παραχωρούν τη θέση τους σε ένα συνονθύλευμα
ανουσιότητας και μια υπερπληθώρα αχρείαστων πληροφοριών, επιστρέφουμε σε έναν
άλλο τύπου Μεσαίωνα. Ζούμε στον ίδιο κόσμο όλοι… μα κάποιοι, απλά, ζούνε στον
κόσμο τους.
τέχνης και του πνεύματος παραχωρούν τη θέση τους σε ένα συνονθύλευμα
ανουσιότητας και μια υπερπληθώρα αχρείαστων πληροφοριών, επιστρέφουμε σε έναν
άλλο τύπου Μεσαίωνα. Ζούμε στον ίδιο κόσμο όλοι… μα κάποιοι, απλά, ζούνε στον
κόσμο τους.
Επίμετρο
Το κείμενο αυτό γράφτηκε με αφορμή το τρομοκρατικό
χτύπημα στην Γαλλία και τον άδικο χαμό των ανθρώπων που με όπλο το πενάκι, τον
λόγο και το σχέδιο, μας θυμίζουν πως ζούμε στο έτος 2015 – και πως έχουμε
κατορθώσει πέντε πράγματα, σαν ανθρώπινη φυλή. Όπως την ελευθερία να εκφραζόμαστε
και να ασκούμε κριτική – γιατί χωρίς ελευθερία κάθε έκφραση είναι αδύνατη.
Σκοπός του κειμένου ήταν να δείξει πως καμιά κατάκτηση δεν είναι δεδομένη – και
πως οι απειλές προέρχονται όχι μόνο από κάποιο μακρινό, θρησκευτικό κράτος, μα
και από την ίδια την καθημερινότητά μας.
χτύπημα στην Γαλλία και τον άδικο χαμό των ανθρώπων που με όπλο το πενάκι, τον
λόγο και το σχέδιο, μας θυμίζουν πως ζούμε στο έτος 2015 – και πως έχουμε
κατορθώσει πέντε πράγματα, σαν ανθρώπινη φυλή. Όπως την ελευθερία να εκφραζόμαστε
και να ασκούμε κριτική – γιατί χωρίς ελευθερία κάθε έκφραση είναι αδύνατη.
Σκοπός του κειμένου ήταν να δείξει πως καμιά κατάκτηση δεν είναι δεδομένη – και
πως οι απειλές προέρχονται όχι μόνο από κάποιο μακρινό, θρησκευτικό κράτος, μα
και από την ίδια την καθημερινότητά μας.
Γιατί ο κόσμος δεν είναι ίδιος για όλους. Στην
πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί κόσμοι, ο καθένας σε διαφορετική χρονολογία. Μα
όσο κάποιοι προσπαθούν και ζούνε στο παρόν… Άλλοι μένουν στον Μεσαίωνα. Είναι
στο χέρι μας να μην επιτρέψουμε στους δεύτερους να μας τραβήξουν πάλι πίσω.
πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί κόσμοι, ο καθένας σε διαφορετική χρονολογία. Μα
όσο κάποιοι προσπαθούν και ζούνε στο παρόν… Άλλοι μένουν στον Μεσαίωνα. Είναι
στο χέρι μας να μην επιτρέψουμε στους δεύτερους να μας τραβήξουν πάλι πίσω.
”Je n’ai pas peur des représailles. Je n’ai pas de
gosses, pas de femme, pas de voiture, pas de crédit. ça fait sûrement un peu
pompeux, mais je préfère mourir debout que vivre à genoux.”
gosses, pas de femme, pas de voiture, pas de crédit. ça fait sûrement un peu
pompeux, mais je préfère mourir debout que vivre à genoux.”
”Δεν φοβάμαι τα αντίποινα. Δεν έχω παιδιά, σύζυγο, αυτοκίνητο, ούτε πιστωτικές κάρτες. Μπορεί να ακούγεται λίγο πομπώδες αλλά θα προτιμούσα να πεθάνω όρθιος παρα να ζω γονατιστός.”
Του
Charb,
εν έτει 2012 – ένας από τους καρικαρουρίστες που δολοφονήθηκαν στην τρομοκρατική
επίθεση.
Charb,
εν έτει 2012 – ένας από τους καρικαρουρίστες που δολοφονήθηκαν στην τρομοκρατική
επίθεση.
Ο
κόσμος σας δεν είναι και δικός μας κόσμος. “Je suis
Charlie”.
κόσμος σας δεν είναι και δικός μας κόσμος. “Je suis
Charlie”.
 |
11 Responses
Πολύ ωραία ανάρτηση, κουνελάκι, και μακάρι να μην είχε χρειαστεί να τα σκεφτείς όλα αυτά. Για εμένα, όσο και αν ακούγεται περίεργο, η δολοφονία αυτών των ανθρώπων ήταν πολύ πιο σοκαριστική από τις τόσες δολοφονίες αμάχων, για τις οποίες ακούμε καθημερινά. Ίσως επειδή οι άλλες είναι τόσο πολλές. Ίσως επειδή η δολοφονία των σκιτσογράφων είναι ουσιαστικά δολοφονία της ελευθερίας του λόγου, κάτι που θεωρούσα δεδομένο μέσα στον μικρόκοσμό μου.
Καλό σου βράδυ
Δεν είναι καθόλου δεδομένος, αγαπητή μου Pippi, και ποτέ δεν ήταν δυστυχώς… Σε ευχαριστώ που πέρασες απ' το κουνελολαγούμι. Να έχεις ένα πολύ όμορφο βράδυ 🙂
Καλέ μου Κούνελε είμαι τόσο σοκαρισμένη και φρικαρισμένη με αυτό που ζούμε. Οι σκέψεις μου τρέχουν σαν τρελές. Ήδη από εχθές που έγραψες το κείμενο σου οι εξελίξεις τρέχουνε και οι προβληματισμοί μου γιγαντώνονται. Από ότι δείχνουν τα γεγονότα ο στόχος ήταν μεγαλύτερος από τα γραφεία της εφημερίδας. Εδώ πληρώνονται οι αμαρτίες μια αποικιοκρατικής Γαλλίας με θύματα και πάλι τους αθώους. Υπαίτιος φυσικά το δίπολο που ανέφερες δυτικός φιλελευθερισμός και ανατολικός φονταμενταλισμός και κεφαλαιοκράτες που ευνοούνται από αυτόν τον διχασμό. Ευχής έργον να επικρατήσει η λογική και η ψυχραιμία.
Και κάτι περί ελευθερίας λόγου. Το πάω πολύ παρά πέρα με αφορμή αυτά που συμβαίνουν σήμερα.
Ερώτημα ένα: τα σατυρικά σκίτσα ήταν η αιτία ή αφορμή; Ψυλλιάζομαι πως αργά η γρήγορα θα συνέβαινε μια επίθεση ασχέτως αφορμών.
Ερώτημα δύο: Η ελευθερία έκφρασης έχει δικαίωμα να ερεθίζει κοινωνικές ομάδες που εκ των πραγμάτων δεν λειτουργούν με την λογική; Θέλω να πω, όταν έχεις να κάνεις με παρανοϊκούς δεν πρέπει να είσαι διακριτικός για να μην ξεσπάσει βεντέτα;
Και δεν θέτω το ερώτημα αν είναι ή δεν είναι δικαίωμά μας να εκφραζόμαστε ελεύθερα, αλλά τον προβληματισμό για το πότε, το πώς και το γιατί μπορούμε να ασκούμε αυτό το δικαίωμά μας.
Τώρα θα μου πεις ψηλά γράμματα γιατί πραγματικά οι αιτίες κρύβονται αλλού και όχι στον αν κυκλοφόρησαν ή δεν κυκλοφόρησαν κάποια σκίτσα.
Για το πρώτο ερώτημα σου Χριστίνα δε μπορώ να δώσω κάποια απάντηση δυστυχώς… Ποιος ξέρει.
Για το δεύτερο ερώτημα, που τόσες φορές έχει τεθεί στο παρελθόν και πολλές ακόμα θα τεθεί στο μέλλον… Η αλήθεια είναι πως πρόκειται περί σύνθετου ζητήματος. Όπως λέω στο κείμενο δε ζούμε στον ίδιο κόσμο όλοι. Για τον δυτικό πολιτισμό είναι δεδομένο πως δεν πρέπει να τίθενται όρια στη σάτιρα και την έκφραση – και αν κάποιος ενοχληθεί, υπάρχουν πολλοί τρόποι να εκφράσει την αποδοκιμασία του… μα σίγουρα ΟΧΙ να απαγορεύσει την κριτική απέναντι του, ούτε να κλείσει τα στόματα του κόσμου… πόσο μάλλον να τους σκοτώσει.
Αλλιώς επιστρέφουμε σε καθεστώτα φασιστικού/ολοκληρωτικού τύπου.
Μα για τα ισλαμικά σκληροπυρηνικά καθεστώτα δεν ισχύει ό,τι ισχύει για μας. Η σάτιρα πληρώνεται ακριβά. Και, σύμφωνοι, στη χώρα τους ας κάνουν ό,τι θέλουν. Μα να επιτεθούν σε μια ξένη χώρα, στην οποία επικρατεί η ελευθερία της έκφρασης? Αυτό είναι αδιανόητο. (ανεξάρτητα αν η αιτία ήταν τα σκίτσα ή όχι).
Τι να κάνουν λοιπόν οι δυτικοί. Να αυτοπεριοριστούν? Να αποφεύγουν να θίγουν με οποιοδήποτε τρόπο το Ισλάμ και την πίστη του? Νομίζω έγκειται στην ευαισθησία του καθένα αυτό… Με κανέναν τρόπο δε θα έπρεπε να οριστεί "εκ των άνω", σα νόμος, γιατί θα περιόριζε το δικαίωμα στην έκφραση και θα γυρνούσαμε δεκαετίες και δεκαετίες πίσω. Αν ο δημιουργός επιθυμεί να σατιρίσει, ας το κάνει, γνωρίζοντας όμως πως σε κάποιους μπορεί να μην αρέσει αυτό…
Είναι γεγονός πως η ελευθερία ενέχει και τον αυτοπεριορισμό. Δηλαδή να ξέρεις πότε θα σταματήσεις – ποια είναι τα όρια σου. Αυτό είναι και το δυσκολότερο. Αυτά τα όρια δεν θα έπρεπε να οριστούν, κατά τη γνώμη μου, από κανέναν ανώτερο φορέα (γιατί θα μιλούσαμε για επιβολή), μα εναπόκεινται στην κρίση του καθενός…
Μεταξύ μας: ας κριτικάρουμε τους εαυτούς μας πρώτα, τις δικές μας κοινωνίες. Όχι τίποτ' άλλο, αλλά όλες αυτές οι παρεμβάσεις των δυτικών στα εδάφη της μέσης Ανατολής εδώ και τόσα χρόνια είναι λογικό να τους εξοργίζουν… Δεν θα αλλάξουμε κανέναν και δεν έχουμε κανένα τέτοιο δικαίωμα – μόνο τους εαυτούς μας. Η ελευθερία ποτέ δεν επιβάλλεται, μα διεκδικείται εκ των έσω… από τους ίδιους τους λαούς. Αλλιώς γυρνάει μπούμερανγκ σε εκείνον που θέλησε να την επιβάλλει – και ταυτόχρονα να απομυζήσει τον λαό από τους πόρους του… Με άλλα λόγια. Ανατολικός φονταμενταλισμός και δυτικός επεκτατισμός (το δίπολο που αναφέρεις) συνιστούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το ένα τρέφει τ' άλλο.
Αυτές είναι οι σκέψεις μου πάνω στο θέμα. Δε ξέρω αν θέλεις να προσθέσεις κάτι.
Ακριβώς, ακριβώς. Πρέπει να επαφίεται στην πρωτοβουλία του δημιουργού ή γενικότερα στην πολιτική ενός εντύπου. Αυτό είναι ένα ρίσκο που κάθε κοινωνία πρέπει να παίρνει μόνη της.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι αυτό που αναλύει ο Γιάννης παρακάτω. Δυστυχώς τον φονταμενταλισμό τον ενίσχυσαν και τον καλλιέργησαν τα δυτικά κράτη. Ήταν ζήτημα χρόνου να περάσει τα σύνορα. Και τώρα κινδυνεύουμε όλοι, είτε από το μένος των βαρβάρων είτε από την ακραία αστυνόμευση…. Και πώς μπορούν να συμμαζευτούν και να διορθωθούν τα λάθη αιώνων;;
Τουλάχιστον η ψωροκώσταινα μας δεν έκανε ποτέ σοβαρούς επεκτατικούς πολέμους και δε θα μπει άμεσα στο μάτι του κυκλώνα, αλλά θα έρθουν μαύρες μέρες για τους αθώους Ευρωπαίους και θα μας πάρουν όλους τα σκάγια!
Έτσι είναι Χριστίνα. Τα τελικά μου συμπεράσματα τα λέω κάτω, σε απάντηση του Γιάννη. Την καλησπέρα μου.
Το θέμα φίλε "Κούνελε" δεν προσφέρεται για μια εύκολη και σύντομη απάντηση ή τοποθέτηση.
Θέλει σειρά σκέψεων και διαλογισμών.
Εδώ και χρόνια ο Ιμπεριαλισμός "ψάχνει εχθρούς" είτε για να διευρύνει τα μειωμένα του κέρδη, είτε για να βρει τρόπους να χτυπήσει όσα δικαιώματα έμειναν άθικτα μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού και του αντιπάλου δέους.
Από τα χρόνια των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν, οι ΗΠΑ, ίδρυσαν, χρηματοδότησαν και εξόπλισαν αυτό που σήμερα αποκαλούν ….τρομοκρατία…..! τι ειρωνία…. την Αλ-Κάϊντα. Μια εταιρεία δολοφόνων made in USA.
Ακολούθησαν οι σύγχρονες σταυροφορίες στο ΙΡΑΚ, στην ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ, στη ΛΙΒΥΗ, στο ΣΟΥΔΑΝ, στις χώρες της Αφρικής και το γαϊτανάκι πάει λέγοντας.
Από την άλλη έχεις μια θρησκεία, απόλυτη, υστερική, ολοκληρωτικού τύπου, σκοταδιστική. Το ΙΣΛΑΜ…. Μήπως οι Χριστιανοί είναι καλύτεροι ; οι Ιουδαϊστές ;
Μην μιλήσουμε για Βουδιστές, Σιντοιστές και θρησκείες της Άπω Ανατολής, αυτές ουδέποτε υπήρξαν κοσμικές.
Άρα…….σπρώχνεις εκατομμύρια σκλάβους που ; στο εξτρεμιστικό ισλάμ…..!
Και αυτός είναι ο στόχος σου…..!
Η Εισαγόμενη τρομοκρατία στην Ευρώπη είναι το σχέδιό σου……! μάλλον το εργαλείο σου, το μέσον σου.
Το ΑΙΜΑ……. Έτσι πάντα ο καπιταλισμός δεν έλυνε τα αδιέξοδά του ; από το 1929 και πέρα ;
με το ΑΙΜΑ……!
Αφού πρώτα πέρναγε στο ΦΑΣΙΣΜΟ……
Εκεί πάμε ολοταχώς Κούνελε……! στην φασιστική Ευρώπη του 2020…….εκεί που θα ζεις όπως το 1936 στο ΒΕΡΟΛΙΝΟ…..
ΦΟΒΟΣ, ΤΡΟΜΟΣ, ΥΠΟΤΑΓΗ, ΣΚΟΤΑΔΙ, ΑΟΡΑΤΟΙ ΒΑΦΤΙΣΜΕΝΟΙ ΕΧΘΡΟΙ, ΜΙΣΟΣ.
Ο Ιμπεριαλισμός δεν έχει να δώσει τίποτα άλλο πια. Οποία υποκρισία σήμερα άτομα και υποκείμενα σαν τον Κον Μπετιτ και τον Γιόσκα Φίσερ, να φωνάζουν "Είμαστε όλοι CHARLIE" επικαλούμενοι το …Μαή του 68, ποιοι ; οι αισχροί προδότες και δοσίλογοι εκείνης της γενιάς….. και μαζί μ αυτούς όλο το σκυλολόι:
Ολαντ, Σαρκοζί, Κάμερον, Ομπάμα και σία…..
Και κάτι άλλο: η σάτυρα δεκτή……ακραία ναι….ανατρεπτική ναι…. ελεύθερη ναι…. Υβριστική όμως όχι…..! όταν οι Γερμανοί εμφάνισαν την Αφροδίτη της Μήλου να μας χώνει κωλοδάχτυλο κηρύξαμε ανένδοτο…..θυμάσαι ;; θα μου πεις ναι …..δεν εκτελέσαμε κανέναν….
Σωστό……! μα ΕΣΥ ο Δυτικός έμαθες στους καμένους ισλαμιστές να τους καις τη Γη……συνεπώς όταν ταίζεις το θεριό κάποια στιγμή θα σπάσει το λουρί.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι κλείνω τα μάτια στην εκχυδαϊσμένη βία της πράξης…..της κάθε τέτοιας πράξης…
Με σεβασμό
Καλό βράδυ
Γιάννη, τα συμπεράσματα σου με βρίσκουν σύμφωνο. Όπως έγραψα και στο σχόλιο μου προς τη Χριστίνα, ο ανατολικός φονταμενταλισμός και ο δυτικός επεκτατισμός είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Δράση-αντίδραση. Οι δυτικοί εδώ και αιώνες εκμεταλλεύονται τους λαούς του κόσμου και τώρα μιλούν για "εξαγωγή ανθρώπινων δικαιωμάτων" και "ελευθερίας". Μα τα τελευταία είναι αδύνατο να τα επιβάλλεις στον άλλο. Πόσο μάλλον αν τα συνοδεύεις με μια ανελέητη καταπάτηση και άντληση του πλούτου της γης του, προς δικό σου όφελος…
Μα εμείς που έχουμε κατακτήσει αυτή την έρμη την ελευθερία, ας την αξιοποιήσουμε – για τους ΕΑΥΤΟΥΣ ΜΑΣ. Ας ελπίσουμε να μη δούμε, εδώ στη δύση τουλάχιστον, να επικρατούν στο όνομα της "ασφάλειας" καθεστώτα ολοκληρωτικού τύπου – μα η ελευθερία και η λογική να επικρατήσουν. Αυτό θα ήθελαν και οι καρτουνίστες που χάθηκαν. Και ας κοιτάξουμε να εμπλουτίσουμε την ελευθερία για τους ΕΑΥΤΟΥΣ μας, για τις ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ μας πρώτα – η ελευθερία δε γίνεται να εξάγεται σαν προιόν, παρέα με τις βόμβες που οι ίδιοι οι δυτικοί πουλήσαμε στους φονταμενταλιστές…
Με προβληματικό πισι σε διάβασα εις διπλούν χτες και σήμερα, σχολιάζω σήμερα, θενκς γκοντ!
Για τη selfie στο facebook τσιγκλάς εμένα, ε; Ανεβάσαμε κι εμείς μία μετά από έναν ολόκληρο χρόνο και το κάνεις θέμα ☺
Θα ξεκινήσω με τα λόγια του Charb
"Δεν έχω παιδιά, σύζυγο, αυτοκίνητο, ούτε πιστωτικές κάρτες. Μπορεί να ακούγεται λίγο πομπώδες αλλά θα προτιμούσα να πεθάνω όρθιος παρά να ζω γονατιστός.''
Θα συμπλήρωνα …δεν έχω πια τηλεόραση, σμαρτ κινητό, τάμπλετ κλπ ( εντάξει…διαδίκτυο έχω και ευτυχώς δηλαδή) δεν έχω και δουλειά …άσχετο, πολλά δεν έχω. Και ξέρεις κάτι; Μετά το αρχικό σοκ ….των λιγότερων αγαθών ανακαλύπτεις άλλες αξίες!
Φτάνω σε σημείο να καταλάβω τη χι φίλη στο ΦΒ (που τη διατηρώ φίλη γιατί μαθαίνω για τη Νεολαία του 2014-15 ). Οι δικοί της της τα παρέχουν όλα στο πιάτο. Θέλησε καινούργιο κινητό. Το είχε. Σπούδασε σε κολέγιο (του κ@λου…σόρρυ αλλά τα ιδιωτικά έτσι δεν είναι;) το οποίο της έδωσε άλλον αέρα. Οι φίλοι της κυκλοφορούν με κάμπριο… η ίδια προβληματίζεται πιο συνολάκι να βάλει για το βράδυ, κι αν πέτυχε στη φωτό στο φέις να ρουφήξει την κοιλιά.
Αλλά την καταλαβαίνω! Αυτός είναι ο κόσμος της! Τι φταίει η κοπελίτσα; Αυτά έμαθε…δεν είχε όρια όταν έπρεπε. Για μένα πάντα φταίνε οι γονείς!
Εκεί θα έπρεπε να δίνεται η βάση από κάθε πολιτεία!
Για τον θρησκευτικό φονταμεταλισμό τι να γράψω που δεν το είπες; Τον όρο τον πρωτοσυνάντησα φοιτήτρια, εν έτη 1992; καπου εκεί περίπου, από τον Βασίλη Ραφαηλίδη. Ή στο Έθνος θα ήταν ή στην Ελευθεροτυπία. Αυτές τις εφημερίδες διάβαζα τότε και το Βήμα της Κυριακής! Δεν καταλάβαινα και πολλά , αλλά με πίεζα να διαβάζω ..όλο και κάτι θα μου έμενε! Που λες με το που διαβάζω τον όρο ντάινγκ! Μου ήρθε κατακεφαλιά. Δεν τον είχα συναπαντήσει, άσε που δεν υπήρχε και διαδίκτυο να με κατατοπίσει. Από τα συμφραζόμενα φυσικά και κατάλαβα…στο περίπου, να λέω και του στραβού το δίκιο, αλλά μου έμεινε χαραγμένος μέσα μου ο όρος και προσπαθούσα να ενημερώνομαι! Και να που τώρα ήρθε στην επικαιρότητα όσο ποτέ άλλοτε! Και ο μεσαίωνας επίσης!
Το μόνο που σκέφτομαι βρε κούνελε…. μετά από έναν βαθύ Μεσαίωνα δεν έρχεται η Αναγέννησις;
Την καλησπέρα μου !
πιο συνολάκι φυσικά είναι ποιο ( δεν αντέχω τα λάθη !)
Πάντα έρχεται η Αναγέννηση, μα το ερώτημα είναι: σε ποιο από τα δύο βρισκόμαστε πιο κοντά τώρα, Αριστέα? Κατά τη γνώμη μου η εποχή μας συναποτελείται από άφθονους σκόρπιους "μεσαίωνες" και μερικές "αναγεννήσεις", εδώ κι εκεί. Σαν μια ζυγαριά – αναρωτιέμαι όμως προς τα που γέρνει περισσότερο η πλάστιγγα.
Για τους γονείς, που αναφέρεις… Ασφαλώς και η παιδεία παίζει τον καθοριστικότερο ρόλο – αν κάποιος μεγάλωσε με τον Χ ή Ψ τρόπο, δε μπορεί να το ελέγξει. Μα εδώ όμως μιλάμε και για ενήλικες ε – εκείνοι είναι που διαμορφώνουν τη σύγχρονη εικόνα. Και ο ενήλικας πάντα έχει επιλογές, κατά τη γνώμη μου. Αν επιλέγει την ανουσιότητα συνέχεια έναντι του προβληματισμού, η ευθύνη είναι ΚΑΙ δική του… Γιατί ναι μεν οι άνθρωποι μαθαίνουμε με τον Α ή Β τρόπο… Μα υπάρχει και αυτό το ένστικτο της προβατοποίησης, που μας ωθεί (και ως ενήλικες) να μιμούμαστε ανελέητα ο ένας τον άλλον…
Γράφω ασταμάτητα, τη στιγμή αυτή που σχολιάζω εδώ έχω ήδη αναρτήσει και νεότερο κείμενο! Την καλησπέρα μου :)))