Είναι μεγάλο το μέρος του καλλιτεχνικού και πνευματικού κόσμου που έχει ταχθεί ανοιχτά ενάντια στην εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ – μεταξύ των οποίων και ο Πωλ Όστερ, ο οποίος δήλωσε πρόσφατα στη “Guardian” πως: «το μήνυμα του Ντόναλντ Τραμπ “Να ξανακάνουμε την Αμερική μεγάλη” σημαίνει στην πραγματικότητα να την ξανακάνουμε λευκή», και ότι: «Ποτέ άλλοτε δεν είχα νιώσει τόση απελπισία για το ποιοι είμαστε και πού πάμε. Φαίνεται ότι ήμασταν πάντα ένας διχασμένος λαός, από τη μια αυτοί που βάζουν πάνω από όλα τον εαυτό τους, από την άλλη όσοι νιώθουν ότι έχουν ευθύνη για τον άλλο».
Στο μεταξύ ας θυμηθούμε τις απαρχές του Πωλ Όστερ, με το έργο που τον καθιέρωσε… ο λόγος για την «Τριλογία της Νέας Υόρκης» και την πρώτη από τις ιστορίες της, τιτλοφορούμενη «Γυάλινη Πόλη» – βρισκόμαστε στο έτος 1985 και στην καρδιά της μεγαλύτερης πόλης του κόσμου – στον πυρήνα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής:
«Οι ζητιάνοι και οι καλλιτέχνες αποτελούν μονάχα ένα μικρό κομμάτι του περιπλανώμενου πληθυσμού. Αυτοί είναι η αριστοκρατία, η ελίτ των αποτυχημένων. Πολλοί περισσότεροι είναι αυτοί που δεν έχουν να κάνουν τίποτα, που δεν έχουν να πάνε πουθενά. Πολλοί από αυτούς είναι πότες, εντούτοις ο όρος αυτός δεν δικαιολογεί την καταστροφή που ενσαρκώνουν. Απελπισμένα κουφάρια, ρακένδυτοι, με τα πρόσωπά τους γεμάτα μώλωπες και καταματωμένα, σέρνουν τα πόδια τους στους δρόμους λες κι είναι δεμένοι με αλυσίδες. Κοιμούνται στα κατώφλια, παραπατάνε σαν τρελοί ανάμεσα στα αυτοκίνητα, πέφτουν ξεροί στα πεζοδρόμια• λες και βρίσκονται παντού τη στιγμή που τους αναζητάς. Μερικοί απ’ αυτούς θα πεθάνουν από την πείνα, άλλοι θα πεθάνουν απ’ το κρύο, ενώ άλλοι θα πάνε ξυλοκοπημένοι, θα καούν ή θα βασανιστούν.
Για κάθε χαμένη ψυχή σε τούτη την ξεχωριστή κόλαση, υπάρχουν πολλές άλλες κλειδωμένες μέσα στην τρέλα, ανίκανες να βγουν στον κόσμο που στέκεται στα κατώφλια των κορμιών τους. Έστω κι αν δείχνουν ότι βρίσκονται εκεί, δεν μπορούν να θεωρηθούν παρούσες. Ο άντρας, για παράδειγμα που πάει παντού με ένα ζευγάρι μπαγκέτες, χτυπώντας μ’ αυτές το λιθόστρωτο σ’ έναν αδιάφορο, δίχως νόημα ρυθμό, σκύβοντας άγαρμπα καθώς προχωρεί κατά μήκος του δρόμου, κοπανώντας ξανά και ξανά το τσιμέντο ίσως νομίζει ότι κάνει ένα σημαντικό έργο. Αν αυτός δεν έκανε ό,τι κάνει, τότε η πόλη θα κατέρρεε. Ίσως η σελήνη έβγαινε από την τροχιά της και ερχόταν να συντριβεί πάνω στη γη.
Υπάρχουν αυτοί που μονολογούν, που μουρμουρίζουν, που κραυγάζουν, που καταριούνται, που στενάζουν, που διηγούνται στον εαυτό τους ιστορίες σαν να τις λένε σε κάποιον άλλον. Ο άντρας που είδα σήμερα να κάθεται σαν σωρός από σκουπίδια απέναντι στον σταθμό Γκραντ Σέντραλ, με τα πλήθη του κόσμου να τον προσπερνούν βιαστικά, να λέει με δυνατή, πανικόβλητη φωνή: “Το τρίτο σύνταγμα Πεζοναυτών… τρώω μέλισσες… οι μέλισσες βγαίνουν από το στόμα μου…” Ή η γυναίκα που φωνάζει σε έναν αόρατο σύντροφο: “Και τι έγινε που δεν το θέλω; Και τι έγινε που δεν το θέλω, γαμώτο;”
Υπάρχουν οι γυναίκες με τις τσάντες για ψώνια και οι άντρες με τα χαρτόκουτά τους, που σέρνουν τα υπάρχοντά τους απ’ το ένα μέρος στ’ άλλο, βρισκόμενοι διαρκώς σε κίνηση, λες κι έχει καμιά σημασία που βρίσκονται. Ένας άντρας είναι τυλιγμένος με την αμερικανική σημαία. Μια γυναίκα φορά μια μάσκα του Χάλογουιν. Υπάρχει ένας άντρας με φθαρμένο πανωφόρι και παπούτσια τυλιγμένα με κουρέλια, που κουβαλάει ένα λευκό πουκάμισο τέλεια σιδερωμένο και κρεμασμένο σε μια κρεμάστρα, τυλιγμένο ακόμη με την πλαστική σακούλα του καθαριστηρίου. Ένας άντρας με κοστούμι επιχειρηματία και ξυπόλυτος φορά ένα κράνος ποδοσφαίρου στο κεφάλι του. Υπάρχει μια γυναίκα που τα ρούχα της είναι καλυμμένα από την κορυφή ως τα νύχια με κονκάρδες της εκστρατείας για την εκλογή Προέδρου. Ένας άντρας περπατά με το πρόσωπο κρυμμένο στα χέρια του, κλαίει υστερικά και λέει ξανά και ξανά: “Όχι, όχι, όχι. Εκείνος πέθανε. Εκείνος δεν πέθανε. Όχι, όχι, όχι. Εκείνος πέθανε. Εκείνος δεν πέθανε”.»
[«Γυάλινη Πόλη» από την Τριλογία της Νέας Υόρκης, πρώτη έκδοση 1985, το απόσπασμα σε μετάφραση Σ.Αργυροπούλου]
